Kışa Uygun Ayurveda Beslenme ve Rutin Oluşturma
Doğadaki değişimin içimizdeki düzen ile denge sağlamasının bir yolu beslenmeden geçiyor. İç ve dış dünya arasındaki bu kusursuz dengenin beslenme anahtarı ise hiç şüphesiz Ayurvedik Beslenme… Hindistan’da ortaya çıkan eski bir tıp sistemi olan Ayurveda’da, optimal sağlığı korumak için üç doshanın (Vata, Pitta ve Kapha) dengelenmesi esasına dayanıyor. Kış genellikle soğuk, kuru ve rüzgârlı havalarla karakterize edilen bir Vata mevsimi olarak kabul ediliyor. Ayurveda, kış aylarında artan Vata’yı dengelemek için ısıtıcı, topraklayıcı ve besleyici bir beslenme öneriyor. İşte kışa uygun bir Ayurveda diyeti için bazı genel kurallar…
Isıtıcı Yiyeceklerle Sıcak Bir Kış
Zencefil, tarçın, kakule, karabiber gibi içinizi ısıtacak baharatlara öğünlerinizde yer verin. Çiğ veya soğuk yiyecekler yerine pişmiş, sıcak yiyecekleri tercih edin. Çorbalar, güveçler ve güveçler mükemmel seçimlerdir. Bitki çayları, zencefil çayı veya limonlu ılık su gibi sıcak içecekleri tercih edin.
Besleyici Yağlar Dostunuz Olsun
Yağların kötü şöhretine aldanmayın. Sağlıklı yağlar da vardır üstelik ayurvedik beslenmede yağlar önemli bir yere sahip. Bu noktada sade yağ (sade tereyağı), susam yağı ve zeytinyağı gibi sağlıklı, besleyici yağlar tüketin. Ek sağlıklı yağlar için diyetinize avokado, fındık ve tohum ekleyin.
Kök Sebzeler ve Tahıllar Tabaklara
Tatlı patates, havuç, pancar ve turp gibi kök sebzeleri seçin. Bu sebzeler topraklayıcıdır ve Vata’nın dengelenmesine yardımcı olur. Besleyici niteliklerini arttırmak için onları sıcak baharatlarla pişirin. Kahverengi pirinç, kinoa ve yulaf gibi tam tahılları tercih edin. Bu taneler sürekli enerji ve sıcaklık sağlar. Rafine edilmiş tahılların aşırı alımından kaçının ve tam, işlenmemiş tahılları tercih edin. Tüm bunlara ek olarak mercimek, nohut gibi ısıtıcı proteinleri ve paneer (Hint süzme peyniri) gibi ılık süt ürünlerini ekleyin. Vejetaryen değilseniz sıcak, pişmiş etleri ekleyin.
Daha Çok Su, En Çok Su
Unutmayın, su hayatın kaynağıdır ve öncelikli maddesidir. Bu noktada sıcak sıvılarla susuz kalmayın. Bitki çayları, ılık su ve çorbalar iyi seçimlerdir. Soğuk veya buzlu içeceklerin aşırı alımını azaltın veya kaçının.
Doğal Tatlandırıcılar ve Otlar İyidir
Bal veya jaggery gibi doğal tatlandırıcıları ölçülü olarak kullanın. Bunlar Vata’yı ağırlaştırmadan tatlılık katabilir. Yemeklerinize zerdeçal, kimyon, kişniş ve rezene gibi bitki ve baharatları ekleyin. Bunların sindirim ve ısınma özellikleri vardır.
Ayurveda’nın bireysel farklılıkları tanıdığını unutmayın, bu nedenle vücudunuzu dinlemeniz ve benzersiz yapınıza (dosha) ve deneyimleyebileceğiniz dengesizliklere göre ayarlamalar yapmanız çok önemlidir. Denge ve temel sağlamak için düzenli yemek saatleri de dahil olmak üzere düzenli bir günlük rutin oluşturun ve kendi benzersiz diyetinizi yaratın.
Kış için benzersiz bir Ayurveda rutini rehberi
Ayurveda’da “Dinacharya” olarak bilinen günlük rutini sürdürmenin, genel sağlık ve refahı geliştirmek için gerekli olduğu düşünülüyor. Takip ettiğiniz rutin, genellikle Vata’nın baskın olduğu kış mevsiminin özelliklerine uyacak şekilde uyarlanabilir.
İşte kış aylarına çok uygun bir Ayurveda rutini:
Sabah rutini: Vata en düşük seviyedeyken güneş doğmadan uyanmayı hedefleyin. Bu, vücudunuzun günün doğal ritmine uyum sağlamasına yardımcı olur. Güne susam yağı kullanarak yağ çekme işlemiyle başlayın. Bir çorba kaşığı yağı ağzınızda 10-15 dakika kadar çalkalayın, sonra tükürün. Bu, ağız sağlığını iyileştirmeye ve toksinleri gidermeye yardımcı olur. Dil üzerindeki herhangi bir kaplamayı çıkarmak için bir dil kazıyıcı kullanın, bu da ağız hijyenini artırır. Vücudunuzu nemlendirmek ve sindiriminizi başlatmak için bir bardak ılık su için. Burun deliklerinize birkaç damla ılık susam yağı damlatmak, özellikle kuru kış koşullarında burun kanallarını nemlendirmeye ve korumaya yardımcı olabilir. Sıcak susam yağı kullanarak kendi kendinize masaj yapın. Bu, cildi beslemeye, sinir sistemini sakinleştirmeye ve Vata dengesizliklerini hafifletmeye yardımcı olur. Yulaf ezmesi, pişmiş tahıllar gibi sıcak, besleyici bir kahvaltı veya mevsim meyveleri ve baharatlardan oluşan sıcak bir smoothie seçin.
Öğle Rutini: Ana yemeğinizi sindirimin en güçlü olduğu öğle yemeğinde yiyin. Pişmiş sebzeleri, tahılları ve bir protein kaynağını ekleyin. Sıcak, baharatlı bitki çayları sindirime yardımcı olabilir. Kış mevsiminin getirdiği uyuşuklukla mücadeleye yardımcı olmak için öğleden sonraları kısa ve hafif bir yürüyüş yapın. Acıktığınızda kavrulmuş tohumlar veya fındıklar gibi sıcak ve hafif bir atıştırmalıkların tadını çıkarın.
Akşam Rutini: Kolay sindirilebilen yiyeceklerle akşam yemeğini öğle yemeğinden daha hafif tutun. Sıcak çorbalar, güveçler veya buharda pişirilmiş sebzeler iyi seçeneklerdir. Akşamları zencefil çayı veya tarçın ve kakule gibi baharatlarla sakinleştirici bir karışım gibi bir fincan sıcak bitki çayı için. Daha iyi uykuyu teşvik etmek için akşamları ekran süresini sınırlayın. Okuma veya hafif esneme gibi rahatlatıcı aktivitelere katılın.
Yatma Zamanı Rutini: Yeterli dinlenmeyi sağlamak için erken yatmayı hedefleyin. Ayurveda’da gece yarısından önceki uyku saatlerinin özellikle faydalı olduğu düşünülmektedir. Yatmadan önce susam yağıyla sıcak ayak masajı yapmayı düşünün. Bu rahatlatıcı ve topraklayıcı olabilir.
Genel İpuçları: Özellikle akşamları ve sabahları soğuktan korunmak için kalın giyinin. Susuz kalmamak için gün boyunca ılık sıvılar içirin. Aşırı soğuk içecek tüketiminden kaçının. Vücudunuzun doğal ritimlerini desteklemek için tutarlı bir günlük rutin sürdürmeye çalışın. Bu yönergelerin genel olduğunu ve bunları kendi bünyenize ve belirli sağlık sorunlarınıza göre uyarlamanız gerektiğini unutmayın.